گستردگی و اهمیت روز افزون عوامل ریسک در صنعت حمل و نقل دریایی، هدف اصلی این مطالعه است. در ایـن تحقیق، عوامل اثر گذار بر کشتی های نفتکش وارده به پایانه های نفتی دریایی کشـور جمهـوری اسـالمی ایـران مـورد ارزیابی قرار گرفته است. این مطالعه از نظر نوع کیفی و از نظر هدف کـاربردی و توسـعه ای و از نظـر ماهیـت یـک پژوهش توصیفی و پیمایشی است. قلمرو مکانی تحقیق اکثر بنادر و پایانه هـای نفتی دریایی و شرکت ملّی نفتکش ایران و شرکت نفت فلات قاره ایران و جامعه آماری آن کشتی های نفتکش تحت مالکیت کشور جمهوری اسالمی ایـران، متخصصـین، کارشناسـان و خبرگـان مسـتقر در خشـکی و شـاغل در دریـا شناسایی و تعیین گردیدند. در این مطالعه با استفاده از روش دلفی فازی مهـم تـرین عوامـل ریسـک در کشـتی هـای نفتکش بعد از غربال کردن از بین ۴۳ عامل مهم ریسک انتخاب و دسته بندی شده اند. با توجه به اینکه اغلب روشهای قدیمی ارزیابی ریسک پیرامون موضوع این تحقیق فقط به مطالعه دو قطب اصلی یعنی پیامد و احتمال در ارزیابی ها پرداخته اند و با توجه به اینکه ایـن دو عامـل اصلی به صورت جامع به تمام جنبه های خطرات پروژه نمی پردازند، در این مقالـه بـرای اطمینـان بیشـتر و دقیقتـر و تضمین ارزیابی و رتبه بندی ها از روش TOPSIS Fuzzy استفاده شده است. نتایج نشان می دهد در رتبه بنـدی عوامـل ریسک و با در نظر گرفتن معیارهای ارزیابی، به ترتیب اهمیت، عوامل انسانی، ماشین الات و مخازن کشتی و ایمنـی به عنوان مهم ترین عوامل ریسک آفرین در بروز حوادث در عملیات کشتیهای نفتکش شناخته میشود.
از جمله عوامل ریسک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
آموزش ناکافی و لازم برای کارکنان و خدمه از نحوه ی صحیح اتصال/ قطع لوله های بارگیری
- لغزش و سقوط افراد از ارتفاع، پلکان و نردبان در زمان ورود/ خروج به مخازن و انبارها
- خرابی ها و اشتباهات متعدد کارکنان یا عوامل انسانی دیگر
- استراحت ناکافی و خستگی مفرط خدمه کشتی به دلیل ساعات کاری طولانی
- شرایط جوی نامناسب (باد، باران و رعد و برق(
- عدم توجه به نیروها و فشارهای وارده به بدنه کشتی و تجهیزات
- استفاده ناکافی از تجهیزات حفاظت فردی
- بروز آتش سوزی در سیمهای برق و تجهیزات
- وجود آسیب در کابلها و جوشها
- سلامت ناکافی پمپهای دستی و هیدرولیکی
- استفاده بیش از حد از ظرفیت سیستم های تخلیه و بارگیری نفت خام
- کمبود زمان کافی برای تنظیم پمپ ها و تجهیزات
- وجود اشکالات فنی در تنظیم خطوط لوله
- عدم تخلیه کامل نفت خام از لوله ها، شیلنگ ها و یا سوپاپ ها
- نشت نفت از تجهیزات و مخازن
- نشت مواد نفتی از پمپ های مخازن توازن کشتی
- باقی ماندن ابزار و تجهیزات بعد از اتمام شیفت های کاری
- وجود رطوبت در شیلنگ ها در زمان بارگیری
- بالا بودن میزان اکسیژن در محیط کاری مستعد آتشسوزی و انفجار
- خروج گاز و بخارات هیدروکربنی از مخازن در فضاهای مستعد خطر
- سوختگی ناشی از تماس با وسایل الکتریکی و اسیدی
- غیر فعال بودن سنسورهای نصب شده در ماشین الات و مخازن
- وجود حرکات و نوسانات کنترل نشده در طناب ها و قرقره ها
- نشت نفت و خطر آتشسوزی در تجهیزات در هنگام قطع/ اتصال لوله ها و شیلنگ ها
- نور ناکافی و نامناسب روی عرشه و محوطه عملیاتی
- بارگیری و فشار بیش از حد در مخازن کشتی
- تهویه ناکافی در محفظه ها و مخازن
افزودن دیدگاه